Trong bối cảnh địa chính trị ngày càng căng thẳng, nguồn cung khoáng sản chiến lược đang trở thành yếu tố sống còn đối với các cường quốc công nghiệp, đặc biệt là Mỹ. Sự phụ thuộc lớn vào Trung Quốc trong khai thác và tinh luyện đất hiếm, cùng các nguyên tố như gali, germani, antimon… đang đe dọa trực tiếp đến năng lực sản xuất vũ khí và các hệ thống công nghệ cao của Mỹ.
1. Mỹ đang phụ thuộc nghiêm trọng vào nguồn cung khoáng sản từ Trung Quốc
Hiện tại, Trung Quốc đang thống lĩnh thị trường chế biến và tinh luyện đất hiếm với hơn 90% thị phần toàn cầu. Không dừng lại ở đó, Bắc Kinh còn chiếm ưu thế tuyệt đối về gali tinh chế (98,8%), antimon và germani – những nguyên tố cực kỳ quan trọng trong ngành công nghiệp quốc phòng.

Từ giữa năm 2023 đến nay, Trung Quốc liên tục tăng cường kiểm soát xuất khẩu những nguyên tố này. Mỗi động thái siết chặt đều gây ra hiệu ứng tiêu cực lên chuỗi cung ứng quân sự và công nghiệp của Mỹ. Đặc biệt, lệnh cấm hoàn toàn gali, germani và antimon vào cuối năm 2024 đã tác động mạnh tới các nhà thầu quốc phòng của Mỹ.
2. Vai trò sống còn của nguồn cung khoáng sản trong công nghiệp quốc phòng Mỹ
Các hệ thống vũ khí hiện đại như tên lửa, chiến đấu cơ, radar, tàu ngầm đều cần một lượng lớn khoáng sản đặc biệt để vận hành. Ví dụ, máy bay F-35 – chiến đấu cơ thế hệ thứ năm của Mỹ – cần đến hơn 400kg đất hiếm cho các bộ phận động cơ, điện tử hàng không, radar và vũ khí.
Không chỉ F-35, các dòng vũ khí dẫn đường chính xác, hệ thống phòng thủ tên lửa, thiết bị liên lạc quân sự cũng đều phụ thuộc lớn vào các nguyên tố như dysprosi, samarium, gadolinium… – những nguyên tố đang bị Trung Quốc kiểm soát chặt chẽ về xuất khẩu.
3. Những hệ lụy khi nguồn cung khoáng sản bị siết chặt
Việc Trung Quốc liên tiếp áp đặt yêu cầu giấy phép hoặc cấm xuất khẩu các khoáng sản đặc biệt đã làm tăng chi phí, trì hoãn sản xuất và đẩy cao nguy cơ gián đoạn chuỗi cung ứng công nghiệp quốc phòng của Mỹ.
Bên cạnh đó, sự phụ thuộc kéo dài khiến Mỹ rơi vào thế bị động trước các thay đổi chính sách từ Bắc Kinh. Điều này làm dấy lên lo ngại về an ninh quốc gia, cũng như khiến Mỹ buộc phải đẩy mạnh chiến lược tìm kiếm và phát triển nguồn khoáng sản thay thế trong nước hoặc từ các đối tác tin cậy.
4. Giải pháp thay thế nguồn cung khoáng sản – Cơ hội cho ngành khai thác trong nước
Trong bối cảnh khó khăn, các quốc gia như Mỹ đang đẩy mạnh đầu tư vào chuỗi cung ứng khoáng sản nội địa. Việc tìm kiếm mỏ mới, phát triển công nghệ tái chế khoáng sản, nâng cao năng lực khai thác và chế biến đang được xem là chiến lược dài hạn để giảm thiểu rủi ro.
Tại đây, các doanh nghiệp cung cấp máy móc thiết bị phục vụ khai thác khoáng sản đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc hiện đại hóa dây chuyền, nâng cao hiệu suất sản xuất và bảo đảm an toàn khai thác.

Với hơn 16 năm phát triển bền vững, Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu Vật tư Máy móc T&T tự hào là đơn vị cung cấp vật tư, thiết bị máy móc công nghiệp hàng đầu tại Việt Nam. Đặc biệt trong lĩnh vực khai thác khoáng sản, T&T cung cấp các dòng thiết bị tiên tiến như:
- Băng tải Heesung: Chịu lực tốt, độ bền cao, phù hợp môi trường mỏ
- Thiết bị lọc tách sắt TTVM: Loại bỏ tạp chất kim loại hiệu quả, bảo vệ máy móc
- Máy sàng rung TTVM: Phân loại vật liệu chính xác, nâng cao hiệu suất dây chuyền
Trong thời đại mà năng lực quốc phòng và công nghiệp công nghệ cao phụ thuộc lớn vào nguồn cung khoáng sản, sự chủ động trong khai thác và đầu tư thiết bị là điều kiện tiên quyết để giảm thiểu rủi ro chiến lược. Các doanh nghiệp như T&T với kinh nghiệm và năng lực thực tế chính là những đối tác đáng tin cậy góp phần phát triển ngành khai thác khoáng sản vững mạnh, bền vững trong tương lai.
Nguồn: Báo Công luận