Trong bối cảnh ngành cà phê Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức như cây già cỗi, năng suất giảm, thị trường biến động, tái canh cà phê trở thành giải pháp thiết yếu để hướng tới sản xuất bền vững. Tỉnh Đắc Lắc – thủ phủ cà phê của cả nước – đang triển khai mạnh mẽ chương trình này nhằm nâng cao năng suất, chất lượng và chuỗi giá trị cà phê xuất khẩu.
1. Tình hình sản xuất và tiêu thụ ngành cà phê tại Đắc Lắc
Đắc Lắc là địa phương có diện tích cà phê lớn nhất Việt Nam, đóng vai trò quan trọng trong xuất khẩu nông sản của cả nước. Với diện tích hơn 213.000 ha, sản lượng cà phê hàng năm của tỉnh đạt hơn 526.000 tấn, xuất khẩu đến 72 quốc gia như Nhật Bản, Hoa Kỳ, Italy, Đức…
Không chỉ mang ý nghĩa kinh tế, ngành cà phê còn gắn liền với văn hóa, du lịch, giúp Đắc Lắc thu hút du khách thông qua các mô hình du lịch sinh thái và trải nghiệm.
2. Mục tiêu đổi mới ngành cà phê tại Đắc Lắc giai đoạn 2021 – 2025
Nhằm nâng cao chất lượng và giá trị cà phê, Đắc Lắc đặt mục tiêu tái canh hơn 24.400 ha cà phê từ năm 2021 đến 2025. Trung bình mỗi năm, tỉnh sẽ tái canh khoảng 4.800 ha.

Để đạt được mục tiêu này, ngành nông nghiệp địa phương đã xây dựng kế hoạch cụ thể, rà soát diện tích cà phê già cỗi, sâu bệnh để cải tạo kịp thời. Đồng thời, tỉnh phối hợp với các huyện, thị xã, doanh nghiệp và nông dân để thực hiện tái canh hiệu quả.
3. Các phương pháp tái canh ngành cà phê hiệu quả
Một số phương pháp tái canh ngành cà phê hiệu quả có thể kể đến như sau:
- Sử dụng giống cà phê năng suất cao: Ngành nông nghiệp Đắc Lắc khuyến khích sử dụng các giống cà phê mới có năng suất cao như TR4, TR5, TR6, TR7, TR8, TR9… Những giống này do Viện Khoa học Kỹ thuật Nông Lâm nghiệp Tây Nguyên nghiên cứu và có thể đạt năng suất 4,2 – 7 tấn cà phê nhân/ha.
- Ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật:
- Người dân được hướng dẫn quy trình tái canh chuẩn, bao gồm:
- Nhổ cây già cỗi, làm sạch rễ, thu dọn tàn dư thực vật.
- Cải tạo đất bằng cây họ đậu để tăng độ màu mỡ.
- Xử lý đất bằng vôi bột và thuốc phòng nấm bệnh trước khi trồng mới.
- Bón phân hữu cơ theo đúng quy trình kỹ thuật.
- Đào tạo, hỗ trợ kỹ thuật cho nông dân: Đắc Lắc tăng cường tổ chức các lớp tập huấn, hội thảo để giúp nông dân tiếp cận công nghệ tái canh hiện đại. Đồng thời, tỉnh xây dựng mô hình thí điểm để chứng minh hiệu quả của các giống mới, quy trình canh tác cải tiến.
4. Những thách thức trong đổi mới ngành cà phê
Mặc dù tái canh cà phê là giải pháp tất yếu, nhưng vẫn còn một số khó khăn:
- Chuyển đổi cơ cấu cây trồng thiếu định hướng: Một số nông dân khi giá cà phê giảm đã chuyển sang trồng sầu riêng, mắc ca mà không có kế hoạch lâu dài, ảnh hưởng đến sự phát triển bền vững của ngành cà phê.
- Sản xuất nhỏ lẻ, manh mún: Hiện nay, phần lớn diện tích cà phê ở Đắc Lắc vẫn do nông dân tự trồng, dẫn đến tình trạng thu hoạch chưa đồng bộ, chế biến còn nhiều hạn chế.
- Thiếu liên kết trong chuỗi giá trị: Việc hợp tác giữa nông dân, doanh nghiệp cung ứng vật tư và đơn vị thu mua chưa chặt chẽ, gây khó khăn trong việc nâng cao chất lượng và giá trị cà phê xuất khẩu.

5. Giải pháp phát triển bền vững cho ngành cà phê
Để đảm bảo tái canh cà phê đạt hiệu quả, Đắc Lắc đang triển khai các giải pháp đồng bộ như:
- Phát triển vùng nguyên liệu tập trung: Hình thành các hợp tác xã sản xuất cà phê quy mô lớn, liên kết với doanh nghiệp chế biến và xuất khẩu.
- Hỗ trợ tài chính và kỹ thuật: Cung cấp vốn vay ưu đãi, hỗ trợ giống mới, hướng dẫn kỹ thuật canh tác hiện đại.
- Ứng dụng công nghệ trong chế biến: Đầu tư máy móc hiện đại để nâng cao chất lượng hạt cà phê, đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu.
Với vai trò là đơn vị cung cấp thiết bị công nghiệp uy tín, T&T mang đến các giải pháp máy móc hiện đại cho ngành khai thác và chế biến cà phê như:
- Máy sàng rung TTVM – Giúp phân loại hạt cà phê hiệu quả.
- Băng tải Heesung – Hỗ trợ vận chuyển nguyên liệu, thành phẩm tối ưu.

Các sản phẩm của T&T không chỉ giúp tăng năng suất mà còn đảm bảo chất lượng hạt cà phê, nâng cao hiệu quả sản xuất cho doanh nghiệp và nông dân.
Tái canh cà phê là hướng đi tất yếu để phát triển ngành cà phê theo hướng bền vững. Với sự đầu tư đúng đắn từ chính quyền, sự hợp tác của nông dân và doanh nghiệp, cùng với sự hỗ trợ từ các thiết bị công nghiệp hiện đại, ngành cà phê Việt Nam sẽ ngày càng khẳng định vị thế trên thị trường quốc tế.
Nguồn: Báo Quân đội nhân dân