Nghề điêu khắc đá ong ở xã Bình Yên (huyện Thạch Thất, Hà Nội) không chỉ đơn thuần là một công việc mưu sinh mà còn là sự kết tinh của nghệ thuật và văn hóa. Từ những tảng đá trầm tích tưởng chừng vô tri vô giác, người thợ tài hoa đã thổi hồn vào từng tác phẩm, biến chúng thành những công trình nghệ thuật độc đáo, mang đậm dấu ấn thời gian.
1. Quá trình điêu khắc đá ong – Sự kỳ công và khéo léo của người thợ
Đá ong là loại đá đặc biệt có kết cấu rỗng, màu nâu đỏ, thường xuất hiện ở vùng xứ Đoài (Sơn Tây cũ). Để tạo ra một sản phẩm điêu khắc đá ong hoàn chỉnh, người thợ phải tìm kiếm những khối đá chất lượng, có độ cứng vừa phải để dễ chế tác.
Các công đoạn chính trong điêu khắc đá ong:
- Khai thác đá: Đá ong không nằm hoàn toàn trên bề mặt mà ẩn sâu trong lòng đất, đòi hỏi người thợ phải có kinh nghiệm nhận biết vị trí và cách khai thác hợp lý.
- Chế tác thô: Sau khi khai thác, đá ong được cắt, đục thành từng khối theo kích thước phù hợp.
- Tạo hình nghệ thuật: Đây là công đoạn quan trọng nhất, yêu cầu sự tỉ mỉ và sáng tạo. Người thợ sẽ dùng các dụng cụ chuyên dụng để chạm trổ, tạo nên những tác phẩm sống động như tượng rồng, phượng, trụ đèn hay các hoa văn cổ điển.
2. Bảo tồn và phát triển nghề điêu khắc đá ong ở Bình Yên
Nghề điêu khắc đá ong không chỉ mang lại thu nhập cho người dân địa phương mà còn góp phần gìn giữ bản sắc văn hóa của vùng đất Thạch Thất. Những công trình làm từ đá ong như nhà cổ, cổng làng, tường rào vẫn còn tồn tại đến ngày nay, thể hiện vẻ đẹp bền vững của chất liệu này.
Mặc dù có giá trị cao, nhưng nghề điêu khắc đá ong đang gặp nhiều khó khăn do nguồn nguyên liệu ngày càng khan hiếm, đòi hỏi các thợ lành nghề phải tìm ra phương pháp khai thác bền vững. Bên cạnh đó, việc đào tạo thế hệ kế cận cũng là một vấn đề cấp thiết để bảo tồn nghề truyền thống này.
T&T là đơn vị chuyên cung cấp vật tư, máy móc cho ngành công nghiệp khai thác đá trên toàn quốc. Với hơn 16 năm kinh nghiệm, T&T tự hào mang đến các sản phẩm chất lượng cao như băng tải Heesung, thiết bị lọc sắt TTVM, máy sàng rung TTVM,… giúp tối ưu quy trình sản xuất, nâng cao hiệu suất lao động và bảo vệ môi trường.
Nghề điêu khắc đá ong ở Bình Yên không chỉ là một công việc thủ công mà còn là nghệ thuật truyền đời, thể hiện sự tài hoa của người thợ Việt Nam. Dù trải qua nhiều thăng trầm, nghề này vẫn giữ được vị trí quan trọng trong văn hóa và kiến trúc truyền thống. Để phát triển bền vững, việc áp dụng công nghệ và thiết bị hiện đại trong khai thác đá là giải pháp cần thiết, giúp nâng cao năng suất và bảo tồn nguồn tài nguyên quý giá này.
Nguồn: Báo Lao Động
