Năm 2024, xuất khẩu thủy sản Việt Nam đã cán mốc 10 tỷ USD, ghi nhận mức tăng trưởng ấn tượng trong bối cảnh nhiều khó khăn. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu cao hơn trong những năm tới, ngành thủy sản vẫn phải đối mặt với không ít thách thức như biến động thị trường, nguồn nguyên liệu bấp bênh và yêu cầu ngày càng khắt khe từ các nước nhập khẩu.
1. Thành tựu của xuất khẩu thủy sản Việt Nam trong năm 2024
Năm 2024, ngành thủy sản đã đạt được nhiều kết quả đáng khích lệ bất chấp khó khăn về kinh tế toàn cầu và điều kiện sản xuất trong nước.
1.1. Kim ngạch xuất khẩu thủy sản đạt 10 tỷ USD
Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), tổng giá trị xuất khẩu thủy sản trong năm 2024 đạt 10 tỷ USD, tăng gần 13% so với năm 2023. Trong đó:
- Xuất khẩu tôm đạt 4 tỷ USD, tăng gần 17%.
- Xuất khẩu cá tra đạt 2 tỷ USD, tăng hơn 9%.
- Xuất khẩu cá ngừ đạt 1 tỷ USD, tăng 17%.
- Xuất khẩu mực, bạch tuộc đạt trên 600 triệu USD.
Những con số này cho thấy ngành thủy sản Việt Nam đã có sự phục hồi mạnh mẽ sau những khó khăn do lạm phát, chi phí sản xuất gia tăng và biến đổi khí hậu.
1.2. Vấn đề về chất lượng con giống và hiệu quả nuôi trồng
Dù đạt được kết quả tích cực, ngành thủy sản vẫn gặp phải nhiều thách thức, đặc biệt liên quan đến chất lượng con giống.
- Đối với tôm, con giống cần có khả năng chống chịu bệnh tốt hơn.
- Đối với cá tra, cần nâng cao tỷ lệ thu hồi cá thương phẩm nhằm tối ưu hiệu quả sản xuất.
Sự biến động giá cả cũng ảnh hưởng không nhỏ đến hoạt động sản xuất và kinh doanh của các doanh nghiệp (DN) thủy sản. Những DN có chiến lược phát triển bền vững sẽ tiếp tục duy trì lợi nhuận, trong khi các DN không có phương án thích ứng dễ rơi vào tình trạng thua lỗ.
2. Những thách thức đối với xuất khẩu thủy sản trong năm 2025
Dù đạt kết quả khả quan, ngành thủy sản vẫn cần vượt qua nhiều rào cản để đạt được mục tiêu tăng trưởng hai con số trong thời gian tới.
2.1. Áp lực từ thị trường và yêu cầu chất lượng
Dự báo, nhu cầu tiêu thụ thủy sản toàn cầu chỉ tăng 5-6%/năm, trong khi Việt Nam đặt mục tiêu tăng trưởng xuất khẩu thủy sản trên 10%. Để đạt được mục tiêu này, cần tập trung vào:
- Giữ vững thị phần tại các thị trường trọng điểm như Mỹ, EU, Nhật Bản và Trung Quốc.
- Nâng cao hàm lượng chế biến, tăng tỷ trọng sản phẩm giá trị gia tăng.
- Cải thiện quy trình nuôi trồng, chế biến theo tiêu chuẩn quốc tế.
Ngoài ra, các quy định về IUU (chống khai thác bất hợp pháp), kiểm soát chất lượng và yêu cầu truy xuất nguồn gốc ngày càng nghiêm ngặt, đòi hỏi DN phải tuân thủ chặt chẽ nếu muốn mở rộng thị trường.
2.2. Giải pháp thúc đẩy tăng trưởng xuất khẩu thủy sản
Để tạo động lực cho xuất khẩu thủy sản, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa doanh nghiệp, ngư dân và cơ quan quản lý. Một số giải pháp quan trọng bao gồm:
- Tăng cường hỗ trợ nông – ngư dân: Khuyến khích đầu tư vào nuôi trồng bền vững, hỗ trợ tài chính và nâng cao kỹ thuật sản xuất.
- Thúc đẩy ngoại giao kinh tế: Chính phủ cần đàm phán song phương và xúc tiến thương mại nhằm mở rộng thị trường xuất khẩu.
- Ứng dụng công nghệ trong sản xuất: Chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ trong nuôi trồng, chế biến giúp nâng cao chất lượng và tối ưu hóa chi phí.
3. Xu hướng mở rộng thị trường xuất khẩu thủy sản
Ngoài các thị trường truyền thống, ngành thủy sản Việt Nam cần đẩy mạnh xuất khẩu sang các khu vực tiềm năng như Trung Đông, châu Phi và các nước Halal.
Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến nhấn mạnh rằng để giữ vững vị thế trên thị trường quốc tế, các DN thủy sản cần:
- Tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về an toàn thực phẩm, sử dụng hóa chất, kháng sinh.
- Đẩy mạnh chế biến theo hướng tuần hoàn, giảm phát thải, bảo vệ môi trường.
- Tăng cường liên kết trong chuỗi sản xuất để nâng cao giá trị gia tăng của sản phẩm.
Với hơn 16 năm kinh nghiệm, T&T tự hào là đơn vị cung cấp các thiết bị, máy móc hiện đại cho ngành công nghiệp, đặc biệt là ngành xuất khẩu thủy sản. Chúng tôi mang đến các sản phẩm chất lượng cao như:
- Băng tải Heesung – Hỗ trợ vận chuyển nguyên liệu và thành phẩm trong chế biến thủy sản.
- Thiết bị tách sắt TTVM – Giúp loại bỏ tạp chất kim loại, đảm bảo an toàn thực phẩm.
- Máy sàng rung TTVM – Tối ưu quá trình sàng lọc và phân loại nguyên liệu.
Chúng tôi cam kết mang đến giải pháp tối ưu giúp doanh nghiệp thủy sản nâng cao năng suất, đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe của thị trường quốc tế.
Ngành xuất khẩu thủy sản Việt Nam đã có một năm 2024 đầy thành công với kim ngạch 10 tỷ USD. Tuy nhiên, để duy trì đà tăng trưởng và đạt mục tiêu 11 tỷ USD trong năm 2025, ngành cần tiếp tục cải thiện chất lượng, mở rộng thị trường và ứng dụng công nghệ vào sản xuất. Với sự hỗ trợ từ các chính sách phù hợp và đầu tư vào máy móc, thiết bị hiện đại, xuất khẩu thủy sản Việt Nam sẽ tiếp tục khẳng định vị thế trên thị trường quốc tế.
Nguồn: Báo Tiền Phong
