Là quốc gia sản xuất thép lớn thứ ba thế giới, Nhật Bản từng giữ vững vị thế với hệ thống công nghiệp nặng hiện đại và hiệu quả. Tuy nhiên, một thực tế đang khiến cả thế giới bất ngờ: giá thép tại Nhật hiện đang rẻ hơn nước uống – một hiện tượng tưởng chừng không tưởng trong ngành công nghiệp trọng điểm này. Đằng sau điều đó là những dấu hiệu cho thấy sự khốc liệt của cạnh tranh, vấn đề cung vượt cầu và sức ép tái cơ cấu sâu rộng trong ngành sản xuất thép.
1. Giá thép giảm sâu – Dấu hiệu bất ổn trong ngành sản xuất thép
Một trong những chỉ dấu rõ ràng nhất cho thấy sự bất ổn là giá thép hiện đang thấp hơn giá nước uống đóng chai. Cụ thể, thép tấm cán nguội 1,6mm tại Tokyo hiện được phân phối với giá khoảng 141,5 yên/kg, trong khi một lít nước khoáng có giá 156 yên. Thậm chí thép cán nóng còn thấp hơn, chỉ ở mức 117,5 yên/kg.
Nguyên nhân chính đến từ cuộc chiến giá cả giữa các nhà phân phối, trong bối cảnh nhu cầu suy yếu ở nhiều ngành như xây dựng, ô tô và sản xuất công nghiệp. Việc các nhà buôn buộc phải bán phá giá để duy trì đơn hàng đã đẩy giá thép xuống mức thấp kỷ lục.
2. Cạnh tranh nội bộ – Gánh nặng cho hệ thống phân phối trong sản xuất thép
Ngành sản xuất thép Nhật Bản đang vận hành với hệ thống phân phối dày đặc gồm hơn 1.400 đại lý được ủy quyền. Trong khi số lượng đơn hàng ngày càng khan hiếm, việc có quá nhiều đơn vị phân phối đã dẫn đến tình trạng cạnh tranh khốc liệt và không lành mạnh.
Một số đại lý chấp nhận ký hợp đồng với mức giá còn thấp hơn cả giá nhà sản xuất – sau đó quay lại yêu cầu giảm giá tiếp. Chủ tịch Nippon Steel cũng từng nhấn mạnh: việc tái cấu trúc và cắt giảm số lượng nhà phân phối là điều không thể tránh khỏi nếu muốn duy trì tính ổn định cho toàn ngành.
3. Áp lực toàn cầu – Thách thức lớn với sản xuất thép Nhật Bản
Bên cạnh nội tại ngành, ngành sản xuất thép Nhật Bản còn chịu tác động từ các yếu tố bên ngoài như chủ nghĩa bảo hộ và thuế quan từ Mỹ. Mức thuế bổ sung 25% đối với thép và ô tô từ thời Tổng thống Trump đã khiến xuất khẩu thép, dù trực tiếp hay gián tiếp, đều gặp khó.
Với tổng công suất đạt 83 triệu tấn/năm, trong đó 54 triệu tấn là thép xuất khẩu (trực tiếp và gián tiếp), chỉ cần giảm 4 triệu tấn do ảnh hưởng chính sách thương mại là tương đương với công suất của một lò cao lớn – gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến toàn chuỗi giá trị của ngành sản xuất thép.
Trong bối cảnh ngành sản xuất thép toàn cầu đang đối mặt với nhiều thách thức, việc tối ưu hóa dây chuyền sản xuất và giảm chi phí vận hành là giải pháp sống còn. T&T tự hào là đối tác tin cậy, cung cấp vật tư máy móc công nghiệp chất lượng cao như:
- Băng tải Heesung chuyên dùng trong ngành luyện kim và cán thép
- Thiết bị lọc tách sắt TTVM giúp làm sạch nguyên liệu đầu vào
Với hơn 16 năm kinh nghiệm, T&T không ngừng đồng hành cùng các nhà máy thép trong và ngoài nước để đảm bảo hiệu suất sản xuất cao, an toàn và bền vững.
Hiện tượng “giá thép rẻ hơn nước” không chỉ là một con số giật gân mà là lời cảnh báo mạnh mẽ về những vấn đề tồn tại trong ngành sản xuất thép: từ cấu trúc phân phối bất cập, cạnh tranh nội bộ đến tác động từ môi trường kinh tế quốc tế. Để khôi phục giá trị thực sự của thép – vật liệu nền tảng của mọi ngành công nghiệp – ngành thép cần cải cách toàn diện, tăng tính liên kết chuỗi và đầu tư vào công nghệ, thiết bị, cũng như đối tác chiến lược.
Nguồn: CafeF
