Trong bối cảnh Việt Nam tăng cường cam kết giảm phát thải khí nhà kính, hạn ngạch khí thải đang trở thành một trong những yếu tố quan trọng, định hình lại hoạt động sản xuất công nghiệp, đặc biệt trong các ngành có lượng phát thải lớn như nhiệt điện, sắt thép và xi măng. Việc triển khai cơ chế phân bổ hạn ngạch khí thải không chỉ mang ý nghĩa bảo vệ môi trường mà còn là bước đệm giúp doanh nghiệp Việt thích ứng với các quy chuẩn quốc tế, nâng cao sức cạnh tranh toàn cầu.
1. Hạn ngạch khí thải và tác động trực tiếp đến các nhà máy nhiệt điện, xi măng
Dự thảo Nghị định sửa đổi Nghị định 06/2022 về giảm phát thải khí nhà kính và bảo vệ tầng ozon đã đưa ra lộ trình phân bổ hạn ngạch khí thải cho các ngành công nghiệp trọng điểm. Giai đoạn 2025–2026, khoảng 150 nhà máy lớn trong lĩnh vực nhiệt điện, thép và xi măng – những nguồn phát thải lớn chiếm tới 40% tổng lượng khí nhà kính quốc gia – sẽ được phân bổ hạn ngạch cụ thể.

Việc phân bổ này giúp kiểm soát lượng phát thải từng doanh nghiệp, đồng thời hướng tới việc xây dựng thị trường carbon nội địa nơi doanh nghiệp có thể mua bán, trao đổi hạn ngạch và tín chỉ carbon, từ đó đảm bảo mục tiêu phát thải quốc gia.
2. Hạn ngạch khí thải gắn liền với yêu cầu hội nhập quốc tế
Các ngành có mức phát thải lớn như nhiệt điện, thép, xi măng đều nằm trong danh mục áp dụng Cơ chế điều chỉnh biên giới carbon (CBAM) của Liên minh châu Âu. Do đó, việc kiểm soát hạn ngạch khí thải không chỉ là yêu cầu trong nước mà còn là điều kiện tiên quyết để hàng hóa Việt Nam có thể tiếp cận thị trường quốc tế mà không bị áp thuế carbon tại biên giới.
Đây là áp lực nhưng cũng là cơ hội để các doanh nghiệp đầu tư đổi mới công nghệ, giảm phát thải, chuyển sang sản xuất xanh, qua đó gia tăng giá trị sản phẩm và thương hiệu.
3. Cơ chế giao dịch hạn ngạch khí thải và tín chỉ carbon
Song song với việc phân bổ, chính phủ đang xây dựng hệ thống giao dịch carbon, trong đó hạn ngạch khí thải và tín chỉ carbon trở thành tài sản có thể mua bán. Mỗi doanh nghiệp sẽ có lượng phát thải cho phép (hạn ngạch) và nếu phát thải vượt quá, họ cần mua thêm tín chỉ carbon để bù trừ.
Tín chỉ carbon là giấy phép được phát thải 1 tấn CO₂ hoặc khí nhà kính tương đương. Doanh nghiệp có thể sở hữu tín chỉ từ việc đầu tư vào các dự án giảm phát thải, hoặc mua từ sàn giao dịch carbon. Điều này đòi hỏi doanh nghiệp không chỉ kiểm soát sản xuất mà còn có chiến lược tài chính và công nghệ phù hợp để tối ưu hoá chi phí phát thải.

Trước thách thức và cơ hội từ cơ chế hạn ngạch khí thải, việc đầu tư vào máy móc, thiết bị hiện đại, tiết kiệm năng lượng và giảm phát thải là điều tất yếu. T&T – công ty có hơn 16 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực cung cấp vật tư, thiết bị cho ngành công nghiệp, đặc biệt là nhiệt điện và xi măng – chính là người bạn đồng hành đáng tin cậy của doanh nghiệp Việt.
T&T cung cấp các dòng sản phẩm chiến lược như băng tải Heesung có khả năng vận hành ổn định, tiết kiệm điện năng; thiết bị lọc tách sắt TTVM giúp loại bỏ tạp chất hiệu quả; máy sàng rung TTVM hỗ trợ tối ưu quá trình phân loại vật liệu – tất cả đều góp phần cải thiện hiệu suất và giảm phát thải trong quá trình sản xuất.
Cơ chế hạn ngạch khí thải sẽ dần định hình lại cách các doanh nghiệp Việt Nam sản xuất, vận hành và phát triển. Đây là thời điểm quan trọng để các nhà máy nhiệt điện, xi măng chuyển mình mạnh mẽ, đổi mới công nghệ, hướng tới mô hình sản xuất xanh – bền vững. Và trong hành trình này, những đơn vị tiên phong như T&T chính là lực đẩy để ngành công nghiệp Việt vượt qua thách thức, vươn tầm quốc tế.
Nguồn: VnExpress